Tại sao Trung Quốc vẫn chiếm thế thượng phong ở Biển Đông

by **chandoi** 5th June 2015, 10:53 am

Tại sao Trung Quốc vẫn chiếm thế thượng phong ở Biển Đông

Trong những năm gần đây Washington đã không còn theo dõi chặt chẽ nguồn gốc của các loại hàng hoá - đặc biệt đối với các mặt hàng thiết yếu như điện và các loại thuốc.

Một xưởng sản xuất màn hình LCD ở Wuhan, tỉnh Hubei, Trung Quốc. Photo Courtesy: Reuters/China Daily

Cali Today News - Chính điều này đã dẫn đến một thực trạng gây nhiều ngỡ ngàng: Hoa Kỳ đang phụ thuộc nhiều hơn vào Trung Quốc. Nói cách khác, Trung Quốc đang dần lật ngược thế cờ đối với Hoa Kỳ.

Quay trở lại nhưng năm 1990, những người ủng hộ tự do hoá thương mại của Mỹ với Trung Quốc đã khăng khăng cho rằng việc phụ thuộc lẫn nhau trong kinh tế chắc chắn sẽ dẫn đến sự chung sống hoà bình giữa hai quốc gia. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này những gì mà Hoa Kỳ và thế giới chứng kiến không phải là một Trung Quốc với mong muốn được chung sống hoà bình, mà là một Trung Quốc đầy tính hiếu chiến và luôn muốn vượt lên dẫn đầu.

Washington đã vô tình nới lỏng hệ thống thương mại quốc tế mà không biết rằng mình đang tạo nên một cơ hội lớn cho Trung Quốc. Toà Bạch Ốc tuyên bố rằng đề xuất về hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương TTP (Trans-Pacific Partnership) sẽ giúp tạo ra một khối kinh tế cân bằng với một Trung Quốc ngày càng phát triển. Thật không may, hiệp định này đang có dấu hiệu trở nên vô dụng trước các nước cờ của Trung Quốc, mặc cho hiệp định có sự tham gia của 11 quốc gia đồng minh.

Quan hệ quốc tế ở khu vực Đông Nam Á đang ngày càng trở nên căng thẳng kể từ những năm 1960. Trong năm ngoái, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã so sánh tình hình của khu vực này hiện tại giống với năm 1914 - ngay trước khi xảy ra Thế chiến thứ Nhất. Và gần đây nhất, Hải quân Hoa Kỳ đã bắt đầu trực tiếp thách thực những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông.

Những gì đang diễn ra hiện nay hoàn toàn đi ngược lại với kỳ vọng của Hoa Kỳ và các đồng minh khi tạo ra Tổ chức Thương mại Thế giới World Trade Organization vào giữa những năm 90. Cựu Tổng thống Bill Clinton đã mời Bắc Kinh tham gia vào tổ chức này, đồng thời khẳng định rằng: xây dựng mối quan hệ phụ thuộc sẽ có tác dụng tự do hoá đối với nền kinh tế của Trung Quốc.

Mọi chuyện càng tồi tệ hơn khi chính sự phụ thuộc công nghiệp được bồi đắp bởi Tổ chức Thương mại Thế giới dường như đã trở thành đòn bẩy giúp Trung Quốc ngày càng đi lên. Trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, Hoa Kỳ đã đẩy mạnh sự hội nhập với các đồng mình của mình, trong đó có Nhật Bản, Đức, Anh và Canada.
Washington nhắm tới mục đích thúc đẩy sự thịnh vượng chung và chung sống một cách hoà bình. Tuy nhiên, mặc dù các quốc gia đồng minh đều nhỏ hơn so với Hoa Kỳ, nhưng người Mỹ vẫn chọn không hoàn toàn phụ thuộc vào bất kỳ một người đồng minh thân thiết nào về mặt cung cấp hàng hoá.

Ngày nay, người dân Hoa Kỳ đang phụ thuộc vào hàng loạt các loại hàng hoá do Trung Quốc sản xuất và cung cấp. Có thể nói 100% các mặt hàng điện tử quan trọng hay hàng hoá có thành phần hoá học trên thị trường Hoa Kỳ hiện nay đến từ Trung Quốc. Ngay cả một số thành phần nguyên liệu cơ bản để sản xuất ra những loại thuốc quan trọng nhất của ngành y Hoa Kỳ cũng đến từ Trung Quốc, bao gồm cả thuốc kháng sinh. Đặc biệt là chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ hoạt động theo kiểu hàng hoá được sản xuất đáp ứng với nhu cầu tiêu dùng. Điều này đồng nghĩa với việc nguyên liệu và hàng hoá không hề được lưu trữ lại.

Ngược lại, Trung Quốc phụ thuộc rất ít vào Hoa Kỳ. Đối với những mặt hàng được nhập về với số lượng lớn chẳng hạn như năng lượng hay kim loại, Bắc Kinh luôn tích trữ những mặt hàng này trong kho dự trữ lớn của nó. Và không giống như các đối tác thương mại chính của Hoa Kỳ trong hai thập niên vừa qua, nền kinh tế của Trung Quốc đã trở nên lớn mạnh hơn cả Hoa Kỳ với một tốc độ chóng mặt. Hoa Kỳ nhận ra rằng mình đang ngày càng phụ thuộc hơn vào hàng hoá của một quốc gia nổi danh về chế độ cai trị chuyên chế mạnh nhất và tinh vi nhất thế giới.

Linh Lan (Theo Reuters)